Đèn ô tô "độ chế" có được đăng kiểm?

Bên cạnh những thay đổi về thời hạn đăng kiểm xe cơ giới, Thông tư 02/2023 sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 16/2021/TT-BGTVT ngày 12 tháng 8 năm 2021 quy định về kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường phương tiện giao thông cơ giới đường bộ cũng có sự điều chỉnh nội dung, phương pháp kiểm tra khiếm khuy???t, hư hỏng trên phương tiện được kiểm định.

Theo ông Nguyễn Tô An, Phó Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam, trường hợp ô tô đời sử dụng đèn halogen không còn đảm bảo độ sáng, nhất là khi lưu thông tốc độ cao trên cao tốc thì chủ phương tiện hoàn toàn có quyền thay/nâng cấp lên đèn bi LED, đèn LED để tăng khả năng quan sát, miễn là đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật như góc chiếu, cường độ chùm sáng hay mặt cắt của tia sáng.

Cụ thể, Mục 4.2.1 (kiểm tra tình trạng và sự hoạt động của đèn trước) ở quy định mới đã rút gọn nội dung kiểm tra các khiếm khuyết từ 5 mục xuống còn 3 mục. Theo đó, khiếm khuyết không đúng kiểu loại đã không còn được đề cập. Trước đây, nội dung này được liệt vào nhóm khiếm khuy???t, hư hỏng quan trọng MaD (Major Defects). Việc nâng cấp ánh sáng từ halogen lên LED hay Bi-LED thuộc nhóm khiếm khuyết này, đây cũng là lỗi khiến nhiều phương tiện không đạt tiêu chuẩn khi đi đăng kiểm.

Lắp đặt đèn khác với nguyên bản vẫn cần phải đảm bảo về các tiêu chí như hình dạng chùm sáng, cường độ sáng nhỏ (đèn chiếu xa), đường ranh giới tối sáng (đèn chiếu gần)..., sẽ được kiểm tra bằng thiết bị đo đèn chuyên dụng thay vì chỉ quan sát, kết hợp dùng tay lay lắc.

Bên cạnh đèn chiếu sáng phía trước, một vài khiếm khuy???t, hư hỏng ở đèn phanh, đèn lùi đã được thay đổi từ MaD thành MiD (Minor Defects). Những tiêu chí có sự thay đổi là cặp đèn phanh hoạt động tại cùng thời điểm không đồng bộ về màu sắc và kích cỡ, đèn lùi không sáng khi cài số R.

Đáng chú ý, quy định "màu ánh sáng không phải màu trắng hoặc vàng nhạt" đã trở thành MiD (khiếm khuy???t, hư hỏng không quan trọng), xe vẫn được thông qua kiểm định. Điều này đồng nghĩa với việc các đèn có ánh sáng màu khác như xanh vẫn có thể vượt qua bài kiểm tra.

Một vài khiếm khuy???t, hư hỏng của hệ thống đèn cũng được điều chỉnh từ khiếm khuyết hư hỏng quan trọng thành khiếm khuy???t, hư hỏng không quan trọng MiD hoặc ngược lại.

Lỗi thấu kính, gương phản xạ mờ, nứt trước đây được xếp vào loại MiD, tuy nhiên Thông tư 02/2023 đã chuyển lỗi này thành MaD. Việc thay đổi này khá hợp lý vì thấu kính, gương phản xạ không còn đủ độ trong suốt ảnh hưởng nhiều đến luồng ánh sáng tỏa ra.

Ngược với l??i tr??n, khiếm khuyết màu ánh sáng đèn không phải là trắng hoặc vàng nay được chuyển sang loại MiD.

"Nhiều phương tiện sử dụng bóng nguyên bản là loại halogen rất tối, tốc độ xe trên 50 km/h gần như không còn tác dụng. Quy định mới vừa đảm bảo an toàn cho chủ xe, phương tiện vừa giúp giảm nguy cơ va chạm, tai nạn giao thông ", chị Nguyễn Bích Thủy, sống tại thành phố Thủ Đức, thành phố Hồ Chí Minh cho biết.

Anh Nguyễn Thanh Toàn, 15 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực nội thất, đèn xe tại đường Trần Phú, quận Hà Đông, Hà Nội cho biết từ khi có Thông tư mới, lượng khách đến hỏi về dịch vụ tăng độ sáng (không độ đèn khác) tăng đáng kể, tâm lý của họ cũng thoải mái hơn.

"Cửa hàng cam kết các tiêu chuẩn mà đèn độ/nâng cấp cần đạt được như cường độ ánh sáng không được nhỏ hơn 10.000 candela (cd), đèn chiếu xa có tâm vùng cường độ sáng lớn nhất không được nằm bên trên đường nằm ngang, không được nằm dưới quá 2% với đèn có chiều cao 850 mm, cùng nhiều quy định khác", anh Toàn khẳng định.

Nhiều bạn đọc cũng đồng tình quan điểm cơ quan quản lý nhà nước cần sớm chuẩn hóa, ban hành các tiêu chuẩn, quy định đèn sau khi nâng cấp để có thể an toàn hơn khi tham gia giao thông.

Cái cần là xử phạt gắn đèn sai làm chói chứ không phải cấm việc thay đèn bởi vì ánh sáng từ đèn halogen chắc chắn không thể đảm bảo so với đèn led hiện nay. Thậm chí, một số xe tải cần lùi nhiều cũng phải cho họ sử dụng đèn lùi hợp lý nữa, nhất là lưu thông ban đêm./.