“Vẽ” chân dung cho đô thị mới Phú Mỹ

Nhiều gam màu sáng để “vẽ” chân dung

Phú Mỹ có không gian giáp biển, giáp sông; là chức năng “cửa ngõ” vùng; là nơi tập trung các ngành kinh tế trọng điểm như công nghiệp, cảng biển lẫn du lịch… Đặc biệt, trong cấu trúc phát triển của Bà Rịa-Vũng Tàu, Phú Mỹ có vai trò nổi bật, gắn với tiềm năng, lợi thế phát triển đặc thù, trong đó, nổi bật nhất là lợi thế cảng biển với các yếu tố cấu thành “thuần tự nhiên”: mực nước sâu, cảng “kín”, ít chịu gió bão, ít bị bồi lắng, nằm gần sát tuyến hải hành quốc tế nhộn nhịp bậc nhất thế giới…

Sự kết hợp với tọa độ địa lý thuận lợi để kết nối liên kết vùng, liên kết quốc tế dọc sông, cửa ngõ quốc tế tạo nên vị thế phát triển đặc biệt của Phú Mỹ đối với toàn vùng và cả nước trong bối cảnh xu thế hội nhập kinh tế toàn cầu được đẩy mạnh.

Trong suốt chiều dài phát triển, Phú Mỹ luôn là địa bàn trọng điểm, đóng vai trò then chốt khi “gánh” 2 trụ cột đầu tiên là công nghiệp và cảng biển trong 4 trụ cột kinh tế của tỉnh. Đến nay, Phú Mỹ có 9 KCN tập trung và 3 cụm công nghiệp đang hoạt động với tổng diện tích gần 5.000ha, chiếm gần 60% diện tích KCN toàn tỉnh, thu hút 284 dự án đầu tư trong và ngoài nước.

Tiến sĩ Đỗ Thiên Anh Tuấn, đến từ Trường Đại học Fulbright nhận định, trong điều kiện hiện đại, lợi thế đó chứa đựng khả năng xây dựng Phú Mỹ thành một trung tâm kinh tế, một tổ hợp phát triển cảng biển - công nghiệp - logistics tầm cỡ, nền tảng của một đô thị có năng lực cạnh tranh quốc tế bậc cao.

Thời gian qua, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đang tập trung triển khai xây dựng hệ thống hạ tầng giao thông kết nối liên vùng như: đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu, cầu Phước An và xa hơn là dự án đường sắt Biên Hòa - Vũng Tàu.

Từ những tiềm năng, lợi thế trên, các chuyên gia, nhà lãnh đạo đã phác thảo những nét vẽ chính cho bức chân dung đô thị mới Phú Mỹ với 4 nét vẽ lớn. Thứ nhất, vùng phía Tây của QL51 sẽ tập trung phát triển cảng biển, KCN, khu thương mại tự do, đô thị phục vụ hậu cần cảng, duy trì một số khu bảo tồn đa dạng sinh học đầm lầy ven biển. Thứ hai, khu phía Đông QL56 và phía Tây cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu sẽ ưu tiên phát triển nhà ở, các khu dân dụng thuộc đô thị, bảo tồn hệ sinh thái núi. Thứ ba, vùng phía Đông cao tốc Biên Hòa -Vũng Tàu và dọc tuyến vành đai 4 sẽ phát triển các tổ hợp quy mô lớn về công nghiệp - dịch vụ - đô thị, phát triển các khu dân cư theo mô hình nén, nông nghiệp đô thị và các hành lang đa dạng sinh học bảo tồn hồ chứa nước. Thứ tư, Phú Mỹ sẽ thí điểm mô hình đô thị thông minh, áp dụng các thành tựu công nghệ vào phát triển và vận hành đô thị, qua đó nâng cao tiện ích, giá trị và chất lượng của sống người dân, tạo hình ảnh đô thị kiểu mẫu, phát triển năng động, bền vững theo xu hướng quốc tế.

Để Phú Mỹ không phải là “chân dung mơ ước”

Các chuyên gia khẳng định, cách tiếp cận phát triển Phú Mỹ hiện đại có điểm xuất phát thực tế là cảng Cái Mép-Thị Vải được coi là cảng trung chuyển quốc tế đầu tiên của Việt Nam là một định vị đúng hướng và đúng tầm. Ngoài ra, các chuyên gia cũng cho rằng, chân dung đô thị Phú Mỹ phải đáp ứng các yêu cầu: cảng biển cấp độ “cảng trung chuyển quốc tế”, bao hàm luôn trong đó vai trò chức năng vùng - Quốc gia; định dạng cơ bản của Phú Mỹ tương lai là “đô thị cảng biển - công nghiệp - trung tâm logistic hiện đại” có chức năng là “trung tâm hội nhập - cạnh tranh Quốc tế” của vùng… Ý tưởng xây dựng tổ hợp đô thị cảng biển - công nghiệp - trung tâm logistics Phú Mỹ theo cách thử nghiệm hình mẫu phát triển “khu thương mại tự do thế hệ mới” hay “đặc khu kinh tế”.

Theo PGS.TS Trần Đình Thiên, Viện kinh tế Việt Nam, với vai trò, vị thế, tiềm năng, Phú Mỹ không chỉ có giá trị vùng - Quốc gia mà còn có giá trị quốc tế. “Chân dung đô thị mới đã có những nét vẽ cơ bản nhưng không phải vẽ chân dung để mơ ước mà phải biến chân dung đó thành hiện thực. Để biến chân dung mơ ước thành hiện thực thì phải đặt Phú Mỹ trong tầm nhìn phát triển Quốc gia - vùng như một trục định hướng. Với cấp độ giá trị như vậy, việc khai thác, phát huy tiềm năng, lợi thế đó, để Phú Mỹ phát triển đúng tầm và có hiệu quả không phải là nhiệm vụ của riêng Bà Rịa - Vũng Tàu mà còn là nhiệm vụ mang tâm chiến lược Quốc gia và của vùng”, PGS.TS Trần Đình Thiên nói.

Để tiếp tục phát huy tiềm năng, lợi thế của Phú Mỹ cần đặt Phú Mỹ trong tầm nhìn phát triển Quốc gia, của vùng như một yếu tố cấu thành với vị thế chức năng đặc thù xác định, coi phối hợp liên kết vùng là trục định hướng thay vì nguy cơ tạo xung đột lợi ích bảo đảm sự hỗ trợ Quốc gia, vùng là điều kiện tiên quyết của thành công. Đồng thời trao quyền chủ động và trách nhiệm cho thể chế điều hành thành phố Phú Mỹ mới. Đặc biệt là phải thúc đẩy giải quyết vấn đề kết nối phát triển tầm cao cấp vùng, cấp Quốc gia, trực tiếp nối các cảng biển - cảng hàng không - các trung tâm tăng trưởng kinh tế.

Bà Nguyễn Thị Thảo Nhi, Chủ tịch HĐQT Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty CP Thanh Bình - Phú Mỹ đại diện cho các DN, nhà ??ầu tư trên địa bàn TX. Phú Mỹ cho biết, KCN chuyên sâu Phú Mỹ 3 và KCN Phú Mỹ 3 mở rộng có lợi thế: gần cảng biển nước sâu Cái Mép - Thị Vải, nhà máy Hyosung, tổ hợp hoá dầu Long Sơn. Từ đó, KCN chuyên sâu Phú Mỹ 3 và KCN Phú Mỹ 3 mở rộng là địa điểm lý tưởng cho các nhà máy sản xuất các sản phẩm sau hóa dầu như sản xuất nhựa, hóa chất… góp phần vào việc tăng tỷ lệ nội địa hoá các nguồn nguyên vật liệu đầu vào cho các nhà máy trong nước tạo nên chuỗi cung ứng hàng hóa, nguyên vật liệu cơ bản liên vùng giữa các tỉnh thành thuộc vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, mà trong đó Bà Rịa - Vũng Tàu là một mắt xích quan trọng. “Từ đề án Phát triển các tổ hợp quy mô lớn về công nghiệp - dịch vụ - đô thị tại thành phố mới Phú Mỹ, chúng tôi sẽ tự tin hơn để vẽ tiếp bức chân dung của mình để góp phần hoàn thiện chân dung đô thị mới Phú Mỹ”, bà Nhi nói.