Phát triển logistics xanh: Xu hướng tất yếu

Chiều ngày 9/7, tại Hà Nội, Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ Logistics Việt Nam (VLA) phối hợp với Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp tổ chức “Toạ đàm Phát triển logistics xanh, thích ứng nhanh và công bố FIATA World Congress 2025".

Ông Nguyễn Quang Vinh - Phó Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho biết, Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn 2050 đã đặt mục tiêu "xanh hoá" các ngành kinh tế, trong đó có phát triển logistics xanh gồm các trung tâm logistics xanh, cảng xanh... Theo Hội đồng doanh nghiệp vì sự phát triển bền vững của VCCI, chuyển đổi chuỗi cung ứng, chuỗi giá trị theo hướng bền vững hơn là một trong những xu thế mà cộng đồng doanh nghiệp quốc tế đang rất quan tâm và dành nhiều ưu tiên. Quản lý chuỗi cung ứng xanh gắn liền với quản trị các mắt xích bao gồm thiết kế xanh, sản xuất xanh, vận hành xanh, thu mua xanh, logistics xanh, quản lý chất thải…

Từ đây, ông Nguyễn Quang Vinh đề xuất Chính phủ xây dựng Chiến lược và Quy hoạch phát triển logistics đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Chính phủ xem xét có nhiều chính sách hơn nhằm khuyến khích, thúc đẩy doanh nghiệp hướng đến phát triển logistics xanh, đặc biệt các doanh nghiệp vừa và nhỏ như có cơ chế ưu đãi về thuế, khuyến khích sử dụng các nguồn năng lượng thay thế trong vận tải đường bộ, khuyến khích thay đổi phương thức vận tải theo mô hình vận tải đa phương thức, xây dựng tín dụng các-bon để bảo vệ và kiểm soát lượng khí thải nhà kính….

Ông Trần Thanh Hải, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công thương) đánh giá, phát triển logistics xanh là áp lực lớn với các doanh nghiệp. Chuyển đổi xanh với logistics sẽ bao gồm chuyển đổi năng lượng với các phương tiện, thay đổi phương thức vận tải.

Vận tải đường thủy nội địa là phương thức vận tải xanh có lợi thế lớn trong tiết kiệm năng lượng, giảm phát thải carbon. Ngoài ra, các biện pháp về quy trình làm việc, nâng cao hiệu suất của quá trình là yếu tố quan trọng trong phát triển logistics xanh. Quá trình giao nhận cần đơn giản, tối ưu hoá để mang lại hiệu quả. Cùng đó, cơ quan quản lý nhà nước cần tạo thuận lợi thương mại cho các doanh nghiệp thông qua việc đơn giản hoá các thủ tục hành chính.

Về vấn đề này, Phó Cục trưởng Cục Đường thuỷ nội địa Việt Nam Lê Minh Đạo thông tin, chi phí vận tải thường chiếm khoảng 60-70%. Trong đó, trách nhiệm của việc duy trì hệ thống vận tải hiệu quả, xanh, thích ứng nhanh là trách nhiệm của ngành Giao thông Vận tải và cơ quan quản lý nhà nước, cùng các doanh nghiệp.

Khẳng định vận tải thủy nội địa là phương thức vận tải xanh, ông Lê Minh Đạo cho biết Việt Nam có nhiều điều kiện phát triển vận tải thủy khi có mạng lưới sông ngòi dày đặc. Thế nhưng, hiện ta vẫn chưa khai thác hiệu quả hệ thống vận tải thuỷ.

Tại phía Nam, hiện vận tải thủy đã đáp ứng 40-70% vận tải hàng hoá, nhất là vận tải container kết nối TP. Hồ Chí Minh với khu vực Cái Mép. Còn tại phía Bắc, hiện chưa đến 2% sản lượng hàng container vận tải bằng đường thuỷ. Để phát triển vận tải xanh, ông Đạo cho rằng cần có sự nỗ lực của cơ quan nhà nước và các doanh nghiệp hoạt động trong ngành.

"Những năm qua, Bộ Giao thông Vận tải đã rà soát, trình Chính phủ phê duyệt 5 quy hoạch chuyên ngành của 5 lĩnh vực giao thông, đảm bảo sự phát triển đồng bộ. Cùng đó, thực hiện các giải pháp đầu tư, thông các điểm nghẽn hạ tầng, đầu tư nâng cao tĩnh không các cầu thấp trên các tuyến vận tải thủy huyết mạch như cầu Đuống, các cầu trên tuyến huyết mạch phía Nam, hành lang vận tải phía Bắc… Bộ Giao thông Vận tải cũng thực hiện nhiều giải pháp như tạo thuận lợi thương mại, số hoá cơ sở dữ liệu, tiến tới 100% triển khai các thủ tục trực tuyến, giảm thời gian làm thủ tục hành chính, tăng cường cung cấp dữ liệu, tối ưu hoá sử dụng phương tiện, hành trình trên tuyến. "Để nỗ lực này thành công, cần sự phối hợp của các doanh nghiệp, hiệp hội" - Phó Cục trưởng Cục Đường thuỷ nội địa Việt Nam nhấn mạnh.

Tại toạ đàm cũng công bố sự kiện FIATA World Congress 2025 (Đại hội Liên đoàn các hiệp hội giao nhận vận tải quốc tế) sẽ được tổ chức vào tháng 10/2025. Đây là lần đầu tiên sự kiện được tổ chức tại Việt Nam, quy tụ hàng nghìn doanh nghiệp logistics, chủ hàng trên khắp thế giới.

Ông Lê Duy Hiệp - Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ Logistics Việt Nam (VLA) thông tin thêm, VLA đã thành công giành quyền đăng cai tổ chức Đại hội thường niên Liên đoàn các Hiệp hội Giao nhận vận tải thế giới 2025 - FIATA WORLD CONGRESS 2025. Đây là một sự kiện quan trọng và lớn nhất của ngành logistics toàn cầu, thu hút sự tham gia của hàng ngàn đại biểu đến từ các doanh nghiệp, chuyên gia và lãnh đạo ngành logistics từ khắp nơi trên thế giới.

Việc tổ chức thành công sự kiện này sẽ là cơ hội tuyệt vời để nâng cao hình ảnh và vị thế của ngành logistics Việt Nam trên trường quốc tế, đồng thời mở ra nhiều cơ hội hợp tác, kinh doanh cho các doanh nghiệp trong nước.

Logistics xanh cũng là chủ đề chính của sự kiện FIATA WORLD CONGRESS 2025, "Phát triển logistics xanh, thích ứng nhanh", phản ánh tầm nhìn và cam kết của chúng tôi trong việc xây dựng một ngành logistics bền vững, thân thiện với môi trường và có khả năng thích ứng nhanh với những biến đổi của thị trường toàn cầu. "Đây không chỉ là một yêu cầu cấp bách trong bối cảnh hiện nay mà còn là xu hướng tất yếu cho sự phát triển lâu dài của ngành" - Chủ tịch VLA khẳng định./.